Uniwersalnym słownikiem języka polskiego
  • iść na harendę
    20.11.2006
    20.11.2006
    Dzień dobry!
    Interesuje mnie taki problem: w Wielkopolsce (nie wiem, czy to regionalizm) używa się zwrotu iść na harendę w sensie np. 'iść na pole sąsiada, aby ukraść mu cebulę'. Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia tego zwrotu (słowa). Proszę o odpowiedź.
    Z poważaniem
    Rafał Kostka
  • krytyczne wydanie
    22.02.2005
    22.02.2005
    Odpowiadając na list o Dziadów części III, dr Grzenia wspomniał o krytycznym wydaniu Dziadów. Cóż to oznacza? Nie wie tego nawet moja mama, polonistka. :)
  • prukać i prukwa
    25.04.2003
    25.04.2003
    Szanowni Państwo,
    w wywiadzie ze Spike'em Jonzem Wojciech Orliński, redaktor Gazety Wyborczej, posłużył się ostatnio słowem prukanie (cytuję fragment: „(…) tworzy Pan filmy będące wyrafinowanym żartem filozoficznym, a jednocześnie (…) produkuje serial «American Jackass», który pozostaje na poziomie dowcipów o prukaniu”). Chciałbym zapytać, co owo „prukanie” znaczy. Nie znalazłem go ani u Doroszewskiego, ani u Szymczaka, przypuszczam zatem, że to rzecz nowa w polszczyźnie. Na podstawie kontekstu, w którym wyraz ten się pojawił, oraz przykładów wyszperanych w Internecie przeczuwam, że nie można się po prukaniu spodziewać niczego miłego, ale – z ciekawości – chciałbym poznać „oficjalną” definicję. Zastanawia mnie również fakt pojawienia się tego słowa (w moim odczuciu nieco wulgarnego) w ogólnopolskim dzienniku, co mogłoby świadczyć, że jest już ono ogólnie przyjęte, a przynajmniej znane.
    Łączę wyrazy szacunku i pozdrowienia
    Stanisław Danecki
  • samodoskonalenie
    29.12.2011
    29.12.2011
    Dlaczego w Słowniku języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka doskonalenie samego siebie, swego charakteru reprezentowane jest przez hasło samodoskonalenie (się), a w Uniwersalnym słowniku języka polskiego przez hasło samodoskonalenie?
  • szkalować kogoś o nieposzlakowanej opinii
    19.05.2010
    19.05.2010
    Witam państwa!
    Mam pytanie odnośnie wyrazów szkalować i nieposzlakowany. Można mieć nieposzlakowaną opinię (której nie można nic zarzucić), ale nie „poszlakowaną opinię’’ (której można coś zarzucić). Można kogoś szkalować, ale nie „poszkalować’’. Nie można mieć „nieposzkalowanej opinii’’ (której nie szkalowano). Myślę, że te dwa słowa mają na tyle podobne znaczenie, że jednego można używać jako negacji drugiego. Skąd ta zbieżność oraz brak powyższych form?
    Pozdrawiam serdecznie
    Aneta Rosłan
  • wrotnisko?
    8.07.2003
    8.07.2003
    Czy istnieje w języku polskim słowo na określenie placu specjalnie przystosowanego do jazdy na wrotkach? W Nowym słowniku ortograficznym znalazłam wrotnisko, nie jestem jednak pewna, czy to jest właśnie ta nazwa.
  • żeńska -ysza
    24.10.2010
    24.10.2010
    Czy w języku polskim istnieją derywaty żeńskie utworzone za pomocą sufiksu -ysza, inne niż przeorysza?
  • akonto, a conto
    13.11.2015
    13.11.2015
    Szanowna Poradnio!
    W przedwojennej piosence Umówiłem się z nią na dziewiątą Eugeniusz Bodo śpiewa: Zaraz wezmę od szefa akonto, kupię jej bukiecik róż”. No właśnie, akonto czy a conto? Piosenka jest przedwojenna, czy wpływ na zapis tekstu miałaby ewentualnie przedwojenna ortografia, to, jak się wtedy pisało? A może nie ma to żadnego wpływu na zapis?
    Pozdrawiam
    Małgorzata D.
  • ciężko powiedzieć
    29.11.2004
    29.11.2004
    Czy poprawne jest używanie określenia ciężko zamiast trudno, np. „Ciężko mi to zrozumieć”, „Ciężko powiedzieć” zamiast „Trudno mi to zrozumieć”, „Trudno powiedzieć”? Czy to nie jest zachwaszczający polszczyznę germanizm?
  • cynaderki
    17.03.2005
    17.03.2005
    Witam. W słownikach języka polskiego spostrzec można pewną rozbieżność w odmianie słowa cynaderki (potrawa):
    1. Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny (J. Podracki) => cynaderek.
    2. Nowy słownik ortograficzny (E. Polański) => cynaderek.
    3. Uniwersalny słownik języka polskiego (S. Dubisz) => cynaderków.
    Jak więc prawidłowo odmieniać cynaderki w dopełniaczu? Dziękuję i pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego